Mapping the universe

,,Begin dit jaar hadden we hier de expositie Mapping the world”, memoreert curator Willemijn Faber. ,,Daarvoor heb ik kunstenaars gezocht in wier werk het begrip ‘landschappelijk’ een verbindende factor vormt. Dit is de groep die het meest heeft met abstract en abstrahering. Bijvoorbeeld in het werk van Naomi Warmer komen beide elementen zelfs opvallend samen.”

Twintigjarig bestaan
,,Wij zijn eigenlijk veegkoffie”, merkt Jan Polak met enige mate van ironie op. Maar Faber deelt die gedachte allerminst. ,,Ik heb ernaar gestreefd bij al deze ledententoonstellingen de kwaliteit gelijkelijk te verdelen. Juist nu we eind deze week het twintigjarig bestaan van de kunstenaarsvereniging vieren, is het mooi dat er weer genoeg moois en interessants te zien is.”

Eerste uur
Twee decennia terug mocht Jan Polak de sleutel van de Vishal in ontvangst nemen. Ook Peter Hoogland is lid van het eerste uur. Van hem hangen maar liefst vijf werken aan de wanden. ,,Ik ben al een tijdje bezig met de Chinese kwast. In het kader van Mapping the universe heb ik een aantal van die bladen afgemaakt. Ik ben al langer geïnteresseerd in de leegte en de expansiedrift van hemellichamen en zwarte gaten. Je hebt leegte nodig om iets nieuws vorm te geven.”

Naomi Warmer, tien jaar lid, herkent zich daar wel in: ,,’t Komt vanuit de verf, die ik dik heb opgebracht. Daarin ontstaat met Oost-Indische inkt een pentekening, vaak met een erotische lading. De inkt bindt vast, geeft het uiteindelijke beeld.”

Zwarte gat
Dik Box maakt nog maar anderhalf jaar deel uit van de kunstenaarsvereniging. Hij werkt driedimensionaal. ,,Ik had al veel eerder lid kunnen zijn, maar werkte hoofdzakelijk in opdracht. Tegenwoordig is wat ik doe veel vrijer. Zo ontstaan fantasieën die verwijzen naar wat in het heelal zoal rondzweeft: gaswolken, planeten… Je kunt het ook zien als verwijzing naar de zee met alles wat er visueel gewichtloos in drijft. Ik probeer een abstract beeld uit het verleden opnieuw te definiëren. Dan kom je ook uit bij het zwarte gat en het denken daarover.”

Onzichtbare lijnen
Hoe verschillend hun oeuvre ook is, als je een aantal van de deelnemende kunstenaars met elkaar en elkaars werk confronteert, ontstaat een creatief universum waarin onzichtbare lijnen van de een naar de ander getrokken blijken te kunnen worden. Jan Polak, die met drie geometrische vierkante acryldoeken is vertegenwoordigd: ,,Ik houd me bezig met oneindigheid op de vierkante meter, in het vierkant. Elk doek is symmetrisch aan alle kanten, zo solo mogelijk. Zo ontstaat een illusoire subtiele ruimtelijkheid.”

Het is een constatering die van toepassing lijkt op heel Mapping the universe. Het heelal in kaart gebracht vanuit abstractie en creativiteit, wat tot een spannende nieuwe vorm van cartografie leidt. In dat opzicht vormt de Vishal met deze expositie een intrigerende atlas van het universum in engere en ruimere zin.

‘Mapping the universe’, Vishal, Grote Markt 20, t/m 4 mei, met werk van Teus van den Berg-Been, Jaap Binnema, Dik Box, Saskia Burggraaf, Marijke Don, Wladimir Duijndam, Harm van Ee, Els Hoekstra, Jennifer Hoes, Peter Hoogland, Jan Polak, Erik van Spronsen, Ruth van Veenen, Peet Verrijn-Stuart, Naomi Warmer en Suzanne de Wit.”

Leontien van Engelen
7 april 2014